شناسایی زیرحوضه های هیدرولوژیکی همگن از نظر عوامل ژئومورفولوژیک موثر بر سیلاب با استفاده از تحلیل خوشه ای (مطالعه موردی: دشت کرون)

Authors

مهناز شیران

هوشمند عطایی

هوشمند عطایی

abstract

در حوضه های فاقد آمار تعیین زیرحوضه ها با ویژگیهای ژئومورفولوژیک مشابه و دسته بندی آنها برای اجرای هماهنگ عملیات کنترل سیلاب و نیز اولویت دادن به زیرحوضه ها با توان سیلخیزی بیشتر، به عنوان روشی برای مدیریت سیلاب در حوضه های فاقد آمار پیشنهاد می شود. در این پژوهش که به منظور شناخت زیرحوضه های دشت کرون از نظر ویژگیهای ژئومورفولوژیک موثر بر سیلاب و گروه بندی آنها در دسته های همگن صورت گرفت، سیزده متغیر کمی ژئومورفولوژی در تمام زیرحوضه ها محاسبه شدند. این متغیرها به گروه شاخصهای تراکم آبراهه ها، ژئومتری حوضه، متغیرهای ارتفاعی و اقلیمی حوضه تعلق دارند. برای تفکیک زیر حوضه هایی که از نظر این شاخصها در گروههای همگن قرار می گیرند از تحلیل خوشه ای به روش طبقاتی و روش فازی استفاده گردید. در روش طبقاتی بهترین تفکیک از روش وارد حاصل شد و زیرحوضه ها در سه دسته مشابه گروهبندی شدند. در روش فازی دو گروه و با درصد تعلق تقریبا مشابه مجزا شدند. به این ترتیب برای دستیابی به نتایج بهتر در این روش متغیرها در چهار دسته شامل متغیرهای آبراهه ای، ژئومتری، ارتفاعی و اقلیمی به طور مجزا دسته بندی شدند و روش فازی در هر دسته به طور جداگانه اعمال شد که تفکیک بهتری برای خوشه بندی با درصد تعلق قابل قبول تری صورت گرفت. برای تفکیک زیرحوضه ها به دسته های مشابه از نظر شدت سیلخیزی، از دبی اوج سیلاب، در دوره بازگشت مختلف استفده شد، در هر دو روش خوشه بندی به روش فازی و روش طبقاتی سه دسته زیرحوضه از هم تفکیک شدند که نشان می داد نتایج دو روش فازی و طبقاتی با اندکی جابه جایی در گروهها مشابه بوده است. در پایان از روش تحلیل توصیفی برای بررسی ویژگیهای توصیفی زیرحوضه ها استفاده شد و از این نظر نیز دسته بندی نظری زیرحوضه ها در سه گروه مشابه با توجه به توان سیل خیزی صورت گرفت که با خوشه های حاصل از روش تحلیل کمی مشابهت نشان می داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شناسایی زیرحوضه‌های هیدرولوژیکی همگن از نظر عوامل ژئومورفولوژیک موثر بر سیلاب با استفاده از تحلیل خوشه‌ای (مطالعه موردی: دشت کرون)

  در حوضه های فاقد آمار تعیین زیرحوضه ها با ویژگیهای ژئومورفولوژیک مشابه و دسته بندی آنها برای اجرای هماهنگ عملیات کنترل سیلاب و نیز اولویت دادن به زیرحوضه ها با توان سیلخیزی بیشتر، به عنوان روشی برای مدیریت سیلاب در حوضه های فاقد آمار پیشنهاد می شود. در این پژوهش که به منظور شناخت زیرحوضه های دشت کرون از نظر ویژگیهای ژئومورفولوژیک موثر بر سیلاب و گروه بندی آنها در دسته های همگن صورت گرفت، سیزد...

full text

تحلیل فراوانی منطقه ای سیلاب با استفاده از تحلیل خوشه ای ترکیبی و گشتاور های خطی

Recent studies show that cluster analysis methods are one of the most useful techniques of regionalization of watersheds for regional flood frequency analysis. In this study combination of Ward and K-means clustering algorithms is used for regionalization of gauging stations in Sefidrood and Aras watersheds in order to use advantages and decrease influences of disadvantages of two main categori...

full text

شناسایی مناطق همگن از نظر کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از تحلیل عاملی و خوشه‌ای؛ مطالعه موردی دشت قیر استان فارس

به دلیل کمبود بارندگی در مناطق خشک و نیمه خشک و در نتیجه محدود بودن منابع آب‌های سطحی در این مناطق، مصرف آب در بخش کشاورزی، صنعت و شرب بشدت به آب زیرزمینی متکی است. لذا مطالعه و ارزیابی کیفیت این منابع بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند. از این رو تحقیق حاضر با هدف طبقه‌بندی کیفیت آب زیرزمینی دشت قیر واقع در استان فارس با استفاده از تکنیک‌های آماری شامل تحلیل عاملی (FA) و تحلیل خوشه­بندی سلسله مراتبی...

full text

بررسی جاذبه های اکوتوریسمی با استفاده از مدل تحلیل خوشه ای (مطالعه موردی: شهرستان چابهار)

محدوده مورد مطالعه  شهرستان چابهار از مناطق کمتر توسعه یافته و دست نخورده از لحاظ جاذبه های اکوتوریستی کشور است. سواحل دریای عمان با وجود پتانسیل های فراوان هنوز مورد توجه گردشگران قرار نگرفته و این امر تا حدود زیادی ناشی از عدم برنامه ریزی و شناخت نسبت به این منطقه است. شهرستان چابهار از نظر ژئومورفولوژیکی و زیست محیطی از مناطق منحصر به فرد استان بوده که قابلیت تبدیل شدن به اکوسایت گردشگری را ...

full text

بررسی تبادل منابع آب سطحی و زیرزمینی با استفاده از تحلیل خوشه ای (مطالعه ی موردی: دشت دز غربی)

بررسی برهم‌کنش آب‌های سطحی و زیرزمینی به منظور مدیریت موثر منابع آب ضروری است. از آنجا که دشت دزفول- اندیمشک بزرگترین و مهم‌ترین دشت استان خوزستان از نظر کشاورزی می‌باشد و افزایش تقاضا به منظور استفاده از منابع آب سطحی و زیرزمینی در مصارف کشاورزی رو به گسترش است، لذا موجب شده است تا ارزیابی ارتباط آبخوان و رودخانه در جهت مدیریت صحیح منابع آب، از اهمیت بسزایی برخوردار شود. هدف از این پژوهش استفا...

full text

تحلیل فراوانی منطقه ای سیلاب با استفاده از تحلیل خوشه ای ترکیبی و گشتاور های خطی

مطالعات انجام گرفته نشان می­دهد که روش­های تحلیل خوشه­ای، از کارآمدترین روش­های منطقه­بندی حوزه­های آبخیز به­منظور انجام تحلیل فراوانی منطقه­ای سیلاب هستند. در این تحقیق به­منظور استفاده از نقاط قوت و کم­رنگ کردن نقاط ضعف دو گروه اساسی روش­های تحلیل خوشه­ای، یعنی خوشه­بندی سلسله مراتبی و خوشه­بندی افرازی، از ترکیب الگوریتم­های خوشه­بندی ward و k-means برای منطقه­بندی حوزه­های آبخیز سفیدرود بزرگ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی

جلد ۲۲، شماره ۲، صفحات ۷۹-۹۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023